بیماری لثه و ارتباط آن با بیماری های سیستمیک، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان بیماری لثه و التهاب است که بسیاری از افراد آن را جدی نمی‌گیرند. اما امروزه شواهد علمی فراوانی نشان داده‌اند که سلامت لثه‌ها فراتر از دهان و دندان اهمیت دارد. در واقع، بین بیماری های لثه و برخی از بیماری های سیستمیک مانند دیابت، بیماری های قلبی و حتی آلزایمر، ارتباط مستقیمی وجود دارد. درمان بیماری لثه در ونک دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی.
این مقاله با هدف بررسی علمی این ارتباط نگاشته شده و تأکید دارد که مراقبت از سلامت لثه نه‌تنها برای پیشگیری از افتادن دندان‌ها، بلکه برای حفظ سلامت عمومی بدن ضروری است.
بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه (Periodontal Disease) به مجموعه‌ای از اختلالات التهابی در بافت‌های نگهدارنده دندان اطلاق می‌شود. این بیماری معمولاً به دلیل تجمع پلاک‌های باکتریایی در خط لثه ایجاد می‌شود و در دو مرحله اصلی پیشرفت می‌کند:
الف) ژنژیویت (Gingivitis)
ژنژیویت مرحله اولیه بیماری لثه است که با التهاب و خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن همراه است. در این مرحله، آسیب‌ها هنوز برگشت‌پذیرند.
ب) پریودنتیت (Periodontitis)
اگر ژنژیویت درمان نشود، به پریودنتیت تبدیل می‌شود. در این مرحله، بافت‌ها و استخوان‌های نگهدارنده دندان آسیب می‌بینند و ممکن است دندان‌ها لق شده و بیفتند. این آسیب‌ها اغلب غیرقابل برگشت هستند.
علائم رایج بیماری لثه:
1. خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
2. بوی بد دهان دائمی
3. عقب‌نشینی لثه‌ها
4. لق شدن دندان‌ها
5. درد هنگام جویدن
6. تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان‌ها
علل ایجاد بیماری لثه:
1. بهداشت ضعیف دهان و دندان
2. مصرف دخانیات
3. دیابت
4. تغییرات هورمونی (مثلاً در دوران بارداری)
5. مصرف برخی داروها
6. سیستم ایمنی ضعیف
ارتباط دوطرفه بیماری لثه و دیابت
بین دیابت و بیماری لثه ارتباط کاملاً دوطرفه است. به این معنا که هر یک می‌تواند دیگری را تشدید کند.
الف) دیابت چگونه باعث تشدید بیماری لثه می‌شود؟
افرادی که دچار دیابت کنترل‌نشده هستند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌ها قرار دارند. قند خون بالا می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد گلبول‌های سفید شود و پاسخ ایمنی بدن را کاهش دهد. همچنین، گردش خون ضعیف ناشی از دیابت، ترمیم بافت‌های لثه را دشوارتر می‌کند و باعث التهاب مزمن لثه‌ها می‌شود.
ب) بیماری لثه چگونه کنترل قند خون را دشوار می‌کند؟
التهاب ناشی از بیماری لثه باعث ترشح سیتوکین‌ها (مولکول‌های التهابی) در بدن می‌شود. این التهاب مزمن می‌تواند مقاومت به انسولین را افزایش دهد و کنترل قند خون را مختل کند. در نتیجه، فرد دیابتی با بیماری لثه ممکن است به داروی بیشتری برای تنظیم قند نیاز داشته باشد.
ج) نتایج مطالعات علمی
مطالعات متعددی این ارتباط را تأیید کرده‌اند. به‌عنوان مثال، یک پژوهش منتشر شده در Journal of Clinical Periodontology نشان داد که درمان بیماری لثه در ونک می‌تواند در بیماران دیابتی باعث بهبود کنترل قند خون (کاهش HbA1c) شود. همچنین، انجمن دیابت آمریکا (ADA) توصیه می‌کند که معاینات منظم دندانپزشکی برای بیماران دیابتی ضروری است.
بیماری لثه و خطر ابتلا به بیماری های قلبی
بسیاری از افراد درباره ارتباط بین بیماری لثه و بیماری های قلبی سؤال می‌پرسند: آیا بیماری لثه می‌تواند باعث بیماری قلبی شود؟ پاسخ کوتاه این است که بیماری لثه به طور مستقیم عامل بیماری قلبی نیست، اما التهاب مزمن ناشی از آن می‌تواند نقش مهمی در تشدید و افزایش خطر بیماری های قلبی داشته باشد.
نقش التهاب سیستمیک در بیماری قلبی
التهاب مزمن لثه‌ها باعث می‌شود که مولکول‌های التهابی و پروتئین‌های خاصی وارد جریان خون شوند. این التهاب سیستمیک می‌تواند باعث آسیب به دیواره رگ‌های خونی شود و فرآیند تشکیل پلاک‌های چربی (آترواسکلروز) را در عروق تسریع کند. آترواسکلروز به تجمع چربی‌ها، کلسترول و سایر مواد در دیواره رگ‌ها گفته می‌شود که باعث تنگ شدن رگ‌ها و کاهش جریان خون به قلب می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به افزایش خطر سکته قلبی، نارسایی قلبی و سایر مشکلات عروقی شود.
نقش باکتری‌های دهانی در آسیب به عروق قلبی
باکتری‌های مسبب بیماری لثه، به‌ویژه باکتری‌های ایجادکننده التهاب، می‌توانند از طریق جریان خون وارد بدن شوند و به دیواره رگ‌های خونی بچسبند. این باکتری‌ها و سموم تولیدشده توسط آن‌ها باعث التهاب موضعی و تخریب دیواره رگ‌ها می‌شوند. این روند می‌تواند باعث ضعیف شدن دیواره عروق و افزایش احتمال تشکیل لخته‌های خونی شود که خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
اهمیت مراقبت از سلامت لثه برای پیشگیری از بیماری های قلبی
با توجه به این ارتباط غیرمستقیم ولی مهم، مراقبت از سلامت دهان و لثه‌ها می‌تواند گامی مؤثر در کاهش خطر بیماری های قلبی باشد. رعایت بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی سلامت لثه و درمان به موقع التهاب‌های لثه از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین ترک سیگار، تغذیه سالم و کنترل بیماری هایی مانند دیابت می‌تواند در کاهش التهاب و محافظت از قلب نقش مؤثری داشته باشد.
درمان بیماری لثه در ونک دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی.
ارتباط بیماری لثه و بیماری آلزایمر
التهاب مزمن ناشی از بیماری لثه تنها محدود به بافت‌های دهان نیست، بلکه می‌تواند اثرات گسترده‌تری بر سلامت بدن، به ویژه مغز، داشته باشد. تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که التهاب مزمن و پایدار در لثه، از طریق جریان خون می‌تواند به بافت‌های مغزی نفوذ کرده و شرایطی را برای تخریب سلول‌های عصبی فراهم کند. این فرآیند التهابی مزمن یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در بروز و پیشرفت بیماری‌های نورودژنراتیو مانند آلزایمر شناخته شده است.
نقش باکتری‌های بیماری‌زا در لثه در بروز آلزایمر
باکتری‌های خاصی که در بیماری های پریودنتال (لثه) نقش دارند، از جمله Porphyromonas gingivalis، می‌توانند به‌طور مستقیم وارد مغز شوند. این باکتری‌ها آنزیم‌هایی به نام Gingipain تولید می‌کنند که به پروتئین‌های حیاتی مغز آسیب می‌زنند و عملکرد نورون‌ها را مختل می‌کنند. این آسیب‌ها می‌تواند به از بین رفتن سلول‌های عصبی و کاهش عملکرد شناختی منجر شود. به همین دلیل، حضور این باکتری‌ها در مغز، به عنوان یک عامل مهم در توسعه بیماری آلزایمر در نظر گرفته می‌شود.
یافته‌های جدید درباره پلاک‌های آمیلوئیدی و تاثیر باکتری‌های دهانی
مطالعات جدید نشان داده‌اند که DNA باکتری‌های دهانی، به‌خصوص Porphyromonas gingivalis، در مغز بیماران مبتلا به آلزایمر یافت شده است. حضور این باکتری‌ها با افزایش تشکیل پلاک‌های آمیلوئیدی ارتباط مستقیم دارد؛ پلاک‌های آمیلوئیدی تجمعات پروتئینی هستند که یکی از ویژگی‌های اصلی و مشخص بیماری آلزایمر به شمار می‌روند و در تخریب نورون‌ها نقش اساسی دارند.
پژوهشی در سال ۲۰۱۹ که در مجله Science Advances منتشر شد، نشان داد که مهار آنزیم‌های gingipain می‌تواند روند پیشرفت بیماری آلزایمر را کند کرده و عملکرد شناختی بیماران را بهبود بخشد. این کشف، افق‌های جدیدی برای درمان‌های هدفمند آلزایمر و کاهش اثرات التهاب مزمن دهان بر مغز باز کرده است.
درمان بیماری لثه در ونک دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی.
بیماری لثه و افزایش خطر برخی سرطان‌ها
مروری بر یافته‌های اپیدمیولوژیک
تحقیقات گسترده و مطالعات اپیدمیولوژیک متعدد نشان داده‌اند که افراد مبتلا به بیماری های مزمن لثه، به ویژه پریودنتیت (التهاب شدید و پیشرفته لثه)، در معرض خطر بالاتر ابتلا به برخی انواع سرطان‌ها قرار دارند. این ارتباط به ویژه برای سرطان‌های پانکراس، دهان و مری به اثبات رسیده است و نگرانی‌های فراوانی را در جامعه پزشکی ایجاد کرده است.
سرطان پانکراس، دهان و مری
مطالعات نشان داده‌اند که بیماری های مزمن لثه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان پانکراس مرتبط است. علاوه بر آن، این بیماری با افزایش ریسک سرطان های دهان و مری نیز ارتباط دارد. یکی از دلایل اصلی این ارتباط، التهاب مزمن و حضور باکتری‌های مضر در محیط دهان است که می‌تواند شرایطی مساعد برای رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی فراهم کند. باکتری‌هایی مانند Porphyromonas gingivalis و Fusobacterium nucleatum که در بیماری های لثه نقش دارند، به عنوان عوامل ایجاد التهاب و تغییرات سلولی شناخته شده‌اند.
نقش التهاب مزمن در فرایند سرطان‌زایی
التهاب مزمن یک مکانیسم کلیدی در آغاز و پیشرفت فرایند سرطان‌زایی محسوب می‌شود. این التهاب مداوم باعث تحریک مکرر بافت‌ها می‌شود که در نتیجه آن آسیب‌های DNA افزایش یافته و سلول‌ها دچار تغییرات غیرطبیعی می‌گردند. همچنین، التهاب مزمن می‌تواند باعث اختلال در عملکرد طبیعی سلول‌ها، افزایش تولید مواد اکسیداتیو و فعال‌سازی مسیرهای سیگنال‌دهی مرتبط با رشد سلولی غیرکنترل شده شود. تمام این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا شرایط برای تبدیل سلول‌های سالم به سلول‌های سرطانی فراهم شود.
بنابراین، کنترل و درمان به موقع بیماری‌های لثه نه تنها برای حفظ سلامت دهان و دندان بلکه برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های سیستمیک از جمله برخی سرطان‌ها اهمیت بسیار بالایی دارد. توجه به بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری از این عوارض داشته باشد.
چرا سلامت لثه نباید نادیده گرفته شود؟
سلامت لثه نقشی کلیدی در حفظ سلامت کلی بدن دارد. بیماری های لثه تنها به دهان محدود نمی‌شوند و می‌توانند با بیماری های مزمنی مانند دیابت، بیماری قلبی و مشکلات عصبی در ارتباط باشند. التهاب لثه، اگر کنترل نشود، به مرور زمان می‌تواند به بافت‌های دیگر آسیب رسانده و حتی منجر به از دست دادن دندان شود. بیماری لثه و ارتباط آن با بیماری های سیستمیک …
اهمیت غربالگری و معاینات منظم
معاینات منظم دندانپزشکی و غربالگری دوره‌ای، از پیشرفت بیماری های لثه جلوگیری می‌کنند. بسیاری از مشکلات لثه در مراحل اولیه بدون علامت هستند و تنها با بررسی دندانپزشک قابل تشخیص‌اند. تشخیص زودهنگام، درمان را ساده‌تر و مؤثرتر می‌کند.
نقش دندانپزشک در پیشگیری
دندانپزشک با بررسی وضعیت لثه، آموزش بهداشت دهان و درمان‌های اولیه، نقش مهمی در پیشگیری از پیشرفت بیماری های لثه دارد. درمان به‌موقع می‌تواند از التهاب مزمن و اثرات منفی آن بر بدن جلوگیری کند. درمان بیماری لثه در ونک دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی.
ارتباط سلامت لثه با بیماری‌های سیستمیک
التهاب مزمن لثه می‌تواند به جریان خون راه یابد و التهاب سیستمیک ایجاد کند. این وضعیت خطر بروز یا تشدید بیماری‌هایی مانند دیابت و بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. بنابراین، کنترل بیماری لثه به کاهش این خطرات کمک می‌کند.
خدمات جراحی و درمان بیماری های لثه در ونک
بیماری های لثه اگر به‌موقع تشخیص و درمان نشوند، می‌توانند منجر به تحلیل لثه، لق شدن دندان و حتی از دست دادن دندان‌ها شوند. دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی در ونک با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و تیم مجرب، خدمات کامل درمان و جراحی لثه را ارائه می‌دهد. از درمان‌های اولیه مانند جرم‌گیری عمیق گرفته تا جراحی‌های تخصصی لثه، همگی با بالاترین دقت و رعایت اصول علمی انجام می‌شوند.
در صورتی که با مشکلاتی مانند خونریزی لثه، تحلیل لثه، بوی بد دهان یا لق شدن دندان‌ها روبرو هستید، لازم است در اولین فرصت برای معاینه و بررسی دقیق به دندانپزشک متخصص لثه مراجعه کنید. درمان بیماری لثه در ونک دندانپزشکی تخصصی دکتر سهیلا دوستکی.
خدمات تخصصی لثه در دندانپزشکی دکتر دوستکی شامل موارد زیر است:
1. جرم‌گیری و روت پلنینگ (پاک‌سازی عمیق زیر لثه)
2. درمان التهاب و خونریزی لثه
3. جراحی فلپ لثه برای پاک‌سازی عمقی
4. افزایش طول تاج دندان (درمان لبخند لثه‌ای)
5. پیوند لثه برای درمان تحلیل لثه
6. درمان آبسه و عفونت لثه
7. جراحی لثه با لیزر (بدون درد و خونریزی زیاد)
8. مراقبت‌های پس از درمان لثه و آموزش بهداشت دهان
سوالات متداول درباره درمان بیماری های لثه در ونک
۱. چه زمانی باید به متخصص لثه مراجعه کنیم؟
اگر دچار خونریزی لثه، تحلیل لثه، بوی بد دهان یا لق شدن دندان‌ها هستید، باید هرچه زودتر توسط دندانپزشک متخصص معاینه شوید.
۲. آیا بیماری لثه قابل درمان است؟
بله. اگر بیماری لثه در مراحل اولیه تشخیص داده شود، با درمان‌های ساده قابل کنترل است. در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است نیاز به جراحی لثه یا پیوند لثه باشد.
۳. آیا جراحی لثه درد دارد؟
جراحی های لثه در دندانپزشکی دکتر دوستکی با بی‌حسی موضعی یا لیزرهای مدرن انجام می‌شود و درد آن بسیار کم است. پس از درمان نیز داروهای لازم برای کاهش درد تجویز می‌شود.
۴. چقدر طول می‌کشد لثه بعد از جراحی بهبود یابد؟
زمان بهبودی بسته به نوع جراحی بین ۷ تا ۱۴ روز متغیر است. رعایت دقیق توصیه‌های دندانپزشک روند بهبودی را تسریع می‌کند.
۵. آیا بیماری لثه به دیگر اعضای بدن آسیب می‌زند؟
بله. التهاب مزمن لثه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت و مشکلات سیستم ایمنی را افزایش دهد. درمان لثه به حفظ سلامت عمومی بدن نیز کمک می‌کند.
اگر به دنبال درمان اصولی و تخصصی بیماری های لثه در ونک هستید، دندانپزشکی دکتر سهیلا دوستکی آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و دقیق به شماست. برای دریافت نوبت یا مشاوره، همین امروز تماس بگیرید.
